Willemstad in jaartallen:

 

1561	Jan IV van Glymes, markies van Bergen op Zoom, besluit tot bedijking van het gors De Hoge en Lage Ruigenhil.
1564	Inpoldering van de Ruigenhil.
1565	In de nieuwe polder wordt het dorp Ruigenhil gebouwd.
1568	Begin van de Tachtigjarige Oorlog.
1570  1 nov.	Allerheiligenvloed. Door dijkdoorbraken loopt de nieuwe polder onder water.
1571	Een periode met invallen van Watergeuzen en Spanjaarden vangt aan.
1582	Markies Jan van Wittem wordt tot vijand van de staat verklaard, waarna prins Willem van Oranje met het markizaat van Bergen op Zoom wordt beleend.
1583 30 juli	Willem van Oranje geeft opdracht aan de ingenieur Abraham Andriesz. het dorp Ruigenhil te fortificeren. Op 19 november 1583 bericht Nicolaas Pijl dat de plaats met Gods hulp besloten is. De nieuwe vesting wordt voortaan Willemstad genoemd. Jhr.Emmery de Liere wordt aangesteld als militair gouverneur.
1586 12 aug.	Prins Maurits geeft bij charter stedelijke glans aan Willemstad.
1587	Door de hoge oorlogskosten gedwongen stelt Willemstad zich onder het gouverne­ment van prins Maurits. In ruil voor de belastinginkomsten neemt hij de kosten van fortificatie en legering van soldaten voor zijn rekening.
1587	Begonnen wordt met de bouw van een raadhuis dat voorlopig ook als kerk dienst zal gaan doen.
1589	Plundertochten van Spanjaarden op het Eiland van de Ruigenhil en Fijnaart. Het dorp Fijnaart in brand gestoken. Er wordt versterking aan prins Maurits gevraagd.
1590	Op het kerkhof wordt een nieuwe stadsschool met onderwijzerswoning gebouwd.
1592	Op de overdekte botermarkt op de Voorstraat kan men vanaf nu terecht voor zuivelproduc­ten.
1597 17 nov.	Aanbesteding van de bouw van de Koepelkerk. Het zal de eerste kerk in de Noordelijke Nederlanden worden die voor de protestantse religie wordt gebouwd.
1598	De ingenieur Johan van Rijswijck krijgt opdracht twee buitendijkse bastions te maken. Met de voltooiing van de bastions Groningen (1598/1599) en Gelderland (1602/1603) ontstaat de zevenpuntige ster.
1602	Begonnen wordt met de bouw van de Koepelkerk.
1604	Honderden schepen en een troepenmacht van meer dan 10.000 man verzamelen zich in en bij Willemstad om naar Zeeuws-Vlaanderen te vertrekken.
1605	Octrooi wordt verkregen tot het houden van een wekelijkse markt op maandag en een vrije jaarmarkt.
	Met de bouw van de kerk is men zover gevorderd dat het dak wordt geplaatst.
1607	De Koepelkerk in gebruik genomen.
1609	Begin van het Twaalfjarig Bestand. Als gevolg hiervan wordt het markizaat toegewezen aan graaf Herman van den Bergh, die getrouwd is met de dochter van Jan van Wittem.
1611	Maurits doet met succes een beroep op een bepaling van het bestand, waardoor hij rechten kan doen gelden op Willemstad en de polder de Ruigenhil.
1615  9 juli	Overeenkomst tussen het Huis van Bergen op Zoom en prins Maurits over de heerlijke rechten van Willemstad. Vanaf dit jaar is prins Maurits, en daarna zijn opvolgers, Heer van Willemstad.
1619	Een nieuwe overwelfde Landpoort vervangt de oude houten poort.
1620	Het raadhuis wordt verfraaid. Het krijgt een nieuwe Vlaamse gevel en een leien dak.
1624-1627	Rondom de vesting wordt een bedekte weg met buitengracht aangelegd. Voor de Landpoort is een ravelijn in de maak.
1622	Voor huisvesting van soldatengezinnen worden op de Bovenkade zes dubbele soldatenhuis­jes gebouwd.
1623	Prins Maurits laat hier "van zijn eigen penningen" een huis bouwen, dat het  Prinsenhof genoemd wordt en nu Mauritshuis.
1631 10 sept.	Een Spaanse vloot onder bevel van Jan van Nassau Siegen vertrekt uit Antwerpen om Willemstad onvoorzien aan te vallen. In de Slaak wordt de Spaanse vloot door een Staatse vloot onder admiraal Marinus Hollare verslagen.
1652	De architect Pieter Post ontwerpt een nieuwe waterpoort. Drie jaar later wordt de poort voltooid met een schofthuis voor het ophalen van de schotbalken en met een wachthuis. Het wordt versierd met een hardstenen wapen van de Prins van Oranje.
1657	Uit de nalatenschap van herbergierster Teuntje Penningsbroot, die haar bezittingen naliet aan de armen van Willemstad, wordt een hofstede gekocht en een consistorie aan de kerk gebouwd. In 1671 wordt uit haar nagelaten gelden nog enkele pandjes aan de Kerkring gekocht voor een weeshuis.
1668	De weg vanaf de brug over de ravelijnsgracht buiten de Landpoort tot aan de Ruigenhilse(Stadse)dijk wordt bestraat en wordt nu Straatweg of Steenweg, later Steenpad, genoemd.
1696	Een nieuwe vismarkt op de Benedenkade vervangt het vervallen oude gebouw.
1706	Schepen vol met Franse krijgsgevangenen, in de Zuidelijke Nederlanden gevangen genomen tijdens de Spaanse Successieoorlog, komen in Willemstad aan. Een aantal krijgsgevangenen wordt hier gedetineerd, anderen worden naar elders overgebracht.
1734	De oude houten standermolen op het bastion Utrecht wordt vervangen door een stenen stellingmolen op de Bovenkade.
1747	De belegering van Bergen op Zoom door de Fransen tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog is de oorzaak dat een aantal aarden forten op de dijken rond Willemstad wordt aangelegd.
1748	Aan de Kerkring begint men met de bouw van een kazerne voor de legering van rond 850 soldaten.
1759/1760	Bij de Landpoort wordt een nieuw wachthuis gebouwd. Het zal bij de bevrijding in 1944 onherstelbaar beschadigd worden. In 1953 in historiserende stijl herbouwd en in gebruik genomen als brandweerkazerne.
1781	Nieuw weeshuis aan de Voorstraat gebouwd ter vervanging van het oude aan de Kerkring.
1782	De overwelfde Landpoort wordt afgebroken en vervangen door twee profielmuren.
1784	Bij de Waterpoort wordt een nieuw wachthuis ofwel corps de guarde gebouwd.
1791	De Koepelkerk ondergaat een grondige restauratie.
1793  1-15/3	De vesting doorstaat een belegering door een Frans leger. Aanhou­dende beschie­tingen richten grote schade aan.
1794	Het bouwvallige arsenaal aan de haven heeft het veld moeten ruimen voor een nieuw, door Philips Willem Schonck, ontworpen arsenaal.
1795  25 jan.	Willemstad capituleert op last van hogerhand voor de Fransen.
	De nieuw gevormde Bataafse Republiek schaft de heerlijke rechten af.
1809	Als onderdeel van een optische telegraaflijn tussen Zeeland en Amsterdam wordt op de Koepelkerk een seinpost gebouwd en het jaar daarop alweer afgebroken.
1810	Inlijving bij het Franse keizerrijk.
1811	Op de plaats van het vervallen aarden fort Anna wordt het stenen fort L'Enfer gebouwd, in 1813 omgedoopt in fort De Hel.
	In bastion Utrecht wordt een groot buskruitmagazijn gebouwd.
1812	Om een eventuele invasie vanuit zee snel te kunnen doorgeven wordt een optische telegraaflijn tussen Willemstad en Goeree aangelegd. Op de stadhuisto­ren plaatst men een telegraaf met armen, waarvoor de torenspits moet worden afgebro­ken.
1813 10 dec.	De Franse bezetters verlaten Willemstad.
1830 24 okt.	De staat van beleg wordt in Willemstad afgekondigd in verband met de Belgi­sche Opstand. Het garnizoen krijgt versterking van artillerie- en infanterieonderdelen.
1850	Een nieuw gebouwde windwatermolen bij de Bovensluis moet de waterbeheersing in de polder verbeteren.
1853	Bij de Wet der Verboden Kringen worden afstanden bepaald waarbinnen het verboden wordt gebouwen te stichten of werken uit te voeren. Woningbouw binnen 1000 meter van de vesting wordt hierdoor onmogelijk.
1861	Bij de Bovensluis wordt begonnen met de bouw van een fort.
	Bouw van een inundatiesluis in de Kleine Singel, de zgn. Vierheulen.
1870 17 juli	Willemstad in staat van beleg als gevolg van de Frans - Duitse oorlog.
1872	Afbraak van de Waterpoort. Voor het fraaie hardstenen wapenschild heeft het gemeentebe­stuur geen interesse.
1874	Aan de Kerkring wordt een nieuwe Openbare Lagere School in gebruik genomen. Het oude schoolge­bouw op het kerkhof wordt afgebroken.
	Vestingwet van 1874. Willemstad wordt de centrale vesting van de Stelling van het Hollandsch Diep en het Volkerak.
1875	De roomskatholieke gemeenschap krijgt een eigen, in neogotische stijl gebouwde kerk.
1882	Stoomgemaal "De Eensgezindheid" vervangt de windwatermolen.
1889 15 mei	De eerste afvaart van het s.s. THOR VI van de rederij Arie Smit uit Slikker­veer. Hiermee begint een dagelijkse stoombootdienst tussen Willemstad en Rotterdam, later met de speciaal voor deze dienst gebouwde THOR VIII.
1890	Achter de huizen van de Voorstraat wordt een kerkje gebouwd voor de afge­scheiden gereformeerde gemeente.
1891 29 april	Vereniging "School met de Bijbel" opgericht. Op 3 augustus wordt met het onderwijs aan de Voorstraat gestart.
1899 1 mei	Sluiting van het weeshuis aan de Voorstraat. Nadien in gebruik als bewaarschool
1900 15 okt.	De R.T.M. opent met het s.s.Numansdorp een veerdienst Willemstad - Numans­dorp. Einde van het zeiltijdperk.
1906 15 dec.	Stoomtramdienst Oud-Gastel - Willemstad van de ZNSM in dienst gesteld.
1914-1918	Tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn ongeveer 3000 militairen in en om Willemstad gelegerd. Er worden barakken en betonnen schuilplaatsen gebouwd.
	De profielmuren van de Landpoort worden in 1918 afgebroken en de bruggen vervangen door dammen.
1921 25 aug.	Eerstesteenlegging van de School met de Bijbel aan de Stadsedijk. Op 1 december start men er met het onderwijs.
1922	Het garnizoen vertrekt definitief uit Willemstad, wat een grote economische strop betekent.
1925	Aansluiting van Willemstad op het buizennet van N.V. Waterleiding Mij. Noord­westbra­bant. Voordien voorzagen regenbakken in de behoefte aan drinkwater.
1926 28 mei	Bij Koninklijk Besluit wordt Willemstad als vesting opgeheven.
1929	De zeedijken West- en Oostdijk worden verhoogd, de laatste met een betonnen muur. Deze verhogingen zijn nodig door de steeds hoger wordende stormvloeden.
1932 15 juli	Een nieuwe steiger en een verbeterde veerdienst Willemstad - Numans­dorp moeten soelaas brengen voor het te drukke autoveer bij Moerdijk.
1933	Christelijk Nationale School aan de Singel in gebruik genomen.
15 april	De ZNSM vervangt de personentram door een autobus. Per 1 april 1934 wordt de busdienst overgedragen aan de BBA.
	Het laatste gebouw van de kazerne aan de Kerkring staat voor afbraak te koop.
1935  1 jan.	De Stichting Menno van Coehoorn verkrijgt de Willemstadse wallen van het rijk in erfpacht voor de tijd van dertig jaar.
1937	Goederentram ZNSM opgeheven. De afbraak van de rails begint.
1937 31 dec.	Laatste afvaart van het s.s."THOR VIII". Het toenemende autoverkeer en de bouw van een verkeersbrug bij Moerdijk in 1936 betekenen de genade­klap voor de stoombootdienst op Rotterdam.
1940 10 mei	Duitse troepen vallen Nederland binnen. Het bruggenhoofd Willemstad, slechts verdedigd door twee compagnieën, capituleert na enige gevechten op 14 mei.
30 mei	Het sleepschip Rhenus 127, vol met Belgische krijgsgevangenen, loopt in het Hollandsch Diep voor Willemstad op een Duitse mijn. Hierbij komen 167 Belgische militairen om.
1943 13 nov.	De R.T.M.veerboten s.s. Willemstad en s.s. Minister Lely worden op het Hollandsch Diep door geallieerde vliegtuigen gemitrailleerd. Hierbij vallen 13 doden en 25 gewonden.
1944 30 okt.	Begin van de geallieerde artilleriebeschieting.
6 nov.	Een korte wapenstilstand geeft de Willemstadse bevolking de gelegenheid de beleger­de stad te ontvluchten. Engelse troepen van het regiment Lin­colnshire trekken de zwaar beschadigde stad binnen.
1950 29 mei	Onthulling monument Belgisch Eregraf.
11 juni	Windhoos teistert Willemstad.
29 aug.	Een grote brand verwoest de pas gerestaureerde Koepelkerk.
	Bouw Kazernestraat en Prins Mauritsstraat (1950/51)
1953 31 jan.	Kleuterschool geopend in leegstaand leslokaal van School met de Bijbel aan de Stadsedijk.
1953 1 febr.	Een grote watersnood teistert Nederland. Door vier bressen in de dijk stroomt het water de Ruigenhilse polder in en eist twee mensenlevens.
1954	Opheffing brigade van de Koninklijke Marechaussee te Willemstad
1955	De brandweerkazerne wordt in gebruik genomen.
	Kleuterschool in Helwijk geopend.
1957	De eerste mensen van de Deltadienst vestigen zich in Willemstad. De afsluiting van het Volkerak als onderdeel van de Deltawerken gaat beginnen.
1958	In het gehucht Helwijk met enkele tientallen huizen en een kleuterschool begint de bouw van woningen voor de Deltawerkers. Provinciale planologen verwachten dat hier tegen 1980 een stadje met 10.000 inwoners zal zijn ontstaan.
16 mei	De werkhaven ten behoeve van de Deltawerken voltooid.
1 juli	Het waterschap "De Ruigenhil" gaat op in het nieuw gevormde waterschap "De Striene".
1959 nov.	De Hellegatsdam komt gereed.
1960 29 okt.	Officiële opening van Gebouw Irene van de stichting "Ons Dorpshuis".
1964	Een nieuw dieselgemaal aan de Tonnekreek vervangt het in 1952 geëlektrificeerde stoomgemaal aan de Bovensluis.
	De Haringvlietbrug komt gereed. Voorlopig vormt deze tolbrug alleen nog maar de verbinding tussen Flakkee en de Hoekse Waard.
1965	Het vierhonderdjarig bestaan van Willemstad wordt feestelijk herdacht.
1966 15 jan.	Einde R.T.M.-veerdienst op Numansdorp.
21 april	Vondst van een eikenhouten beeldje in de bouwput van de Volkerakslui­zen. Bij C-14 onderzoek blijkt het "Mannetje van Willemstad", zoals het genoemd wordt, 7200 tot 7300 jaar oud te zijn en dus uit de middensteentijd dateert.
	Zeeverkenners en welpen van de Jan van Glymesgroep krijgen de beschikking over het groot kruithuis in bastion 4 en het kruitmagazijn in bastion 5.
1967 28 febr.	Aanbieding van een jachthavenplan aan de gemeenteraad.
1967 3 nov.	De eerste schepen worden in de nieuwe Volkeraksluizen geschut. Twee sluizen van 320 x 24 meter vormen de scheepvaartverbinding tussen het Hollandsch Diep en het Volkerak.
	De voormalige spuikom ten oosten van de haven wordt door de gemeente van Domeinen verkregen. Er zal nu een jachthaven worden gebouwd.
1968	Bouw van een jachthaven.
	De bouw van een gymnastieklokaal wordt gegund aan fa. Sjerp.
11 aug.	Inspectie der Domeinen biedt het Arsenaal te koop aan. In 1969 aankoop door de heer Van Welzenes, die het laat restaureren.
15 aug.	Eerste oplevering jachthaven.
	Bouwplan Poortweide.
1969 25 april	Sluiting van het Volkerak met de laatste caisson. De schuiven blijven voorlopig open.
12 juli	Opening van de jachthaven door de minister van verkeer en Waterstaat drs. J.A. Bakker.
4 sept.	Het gymnastieklokaal aan de Kerkring wordt in gebruik genomen.
1970 21 jan.	De vesting Willemstad met een gedeelte van het schootsveld wordt als beschermd stadsgezicht ingevolge de Monumentenwet aangewezen.
	Aanleg aardgasbuizen Helsedijk door N.V. Intergas.
1971 1 8 mei	Zoomweg vanaf de sluizen tot Dinteloord nu voor alle verkeer geopend.
1972	Tussen Noordlangeweg, Steenpad en Hoogeweg is de grond bouwrijp gemaakt voor de bouw van de nieuwe woonwijk Noordlangeweg. (juni bouwrijp)
8 april	School met de Bijbel aan de Stadsedijk gesloten en de nieuwe school "De Ruigenhil" in Helwijk geopend.
1973	De gemeente krijgt de wallen en andere verdedigingswerken van het Rijk in eigendom.
19 jan.	Gerestaureerd arsenaal door de eigenaar F. van Welzenes feestelijk in gebruik genomen.
15 dec.	Koningin Juliana opent het gerestaureerde Mauritshuis, dat nu als stad­huis in gebruik wordt genomen.
1975 14 juni	Zwembad officieel in gebruik genomen met het hijsen van de vlag door gedeputeerde Van der Heyden.
1976	Uitbreiding sportvelden.
24 april	Onthulling monument "Zij die vielen" bij het Mauritshuis.
1977 14 jan.	De derde schutsluis van het sluizencomplex in gebruik genomen.
25 juni	Prinses Margriet en Mr. Pieter van Vollenhoven varen met de "Piet Hein" als eersten door de nieuwe jachtensluis (145 x 16 meter).
(17) aug.	Drieduizendste inwoner van Willemstad. Geboren: Margaretha Roelse, dochter van Jan Roelse en Margaretha Roelse-Bos.
1978 22 febr.	Opening nieuw kantoor van de Rabobank Noord Westhoek aan de Voorstraat met overhandiging van een geschilderd portret van de gouverneur van Willemstad Van Wassenaer-Obdam aan de gemeente. Directeur is de heer A.B. van Heusden, beheerder de heer A. Rotte.
13 maart	Eerste spade voor de bouw van bejaardenwoningen aan de Achterstraat, de eerste van 35 woningen in Willemstad.
26 aug.	Opening van het sportveld korfbalvereniging VIOS.
1979 9 febr.	Heropening van de Willem de Zwijgerschool.
1980	Uitbreiding van de brandweergarage.
1983	Viering van het vierhonderdjarig bestaan van de vesting. Prinses Margriet bezoekt de vesting en opent de vestingtentoonstelling van de heemkundekring. Het gehele jaar staan feestelijke activiteiten op het programma.
8 maart	Een bestemmingsplan voor de nieuwe woonwijk "Kloosterblokje" wordt vastge­steld. In juni 1984 kon de eerste sleutel van een woningwetwoning worden uitgereikt.
1984	Wetsvoorstel gemeentegrenswijziging. Het Hellegatsplein gaat tot Zuid-Holland behoren.
1986 december	De eerste zes aanleunwoningen voor ouderen bij het Steunpunt aan de Kerk­ring worden in gebruik genomen.
	Havenmond met bijna 7 meter verbreed
1987	De Willem de Zwijgerschool aan de Willem de Zwijgerstraat, die vanaf 1955 de oude school aan de Kerkring verving, wordt afgebroken ten behoeve van de nieuwbouw van ouderenwoningen. Het openbaar basisonderwijs krijgt een nieuwe moderne behuizing in wijk Noordlan­geweg. 4 juni wordt daar de eerste paal geslagen.
	De ruilverkaveling van de polder Ruigenhil voltooid.
	Affuitenloods verbouwd tot kantoor voor gemeentewerken met een commissiekamer. (In 1999 verbouwd tot kinderopvang)
1988 1 jan.	Waterschap De Striene gaat met drie andere waterschappen op in het nieuwe water­schap Vierlinghpolders.
17 sept.	Speeltuinvereniging "Kindervreugd" in Helwijk neemt de nieuwe Blokhut in gebruik.
	De pakhuizen aan de Benedenkade worden verbouwd tot appartementen.
1989 januari	De lichten van de vuurtoren aan het Hollandsch Diep worden voorgoed gedoofd. Eeuwenlang heeft op deze plaats een vuurbaken gestaan, waarvan het bakengeld vroeger een bron van inkomsten voor de stad was.
20 sept.	Feestelijke overdracht van de bij de scheepswerf Van der Giessen-de Noord gebouwde mijnenjager Hr.Ms. Willemstad.
oktober	Gemeente besluit tot aanleg bedrijventerrein aan Steenpad.
1992	Zeventien windmolens op het Volkerakcomplex moeten gezamenlijk acht mega­watt windenergie op gaan wekken, voldoende om 5000 huishoudens van schone elektriciteit te voorzien.
1993	Dit jaar wordt met veel festiviteiten herdacht dat Willemstad. tweehonderd jaar geleden door de Fransen werd belegerd. Bij het Mauritshuis wordt een beeld van de kunstenaar Gerard van Steenbergen onthuld door de staatssecretaris van Defensie.
1994	Om verkeersoverlast tijdens de weekeinden tegen te gaan worden bij de Land- en Water­poort autoblokkers met verkeerslichten geplaatst.
1995 9 sept.	Staatssecretaris Nuis opent het gerestaureerde bastion Groningen.
1996	Gemeente en actiegroepen maken bezwaar tegen de aanleg van een groot slibdepot in het Hollandsch Diep voor Willemstad. Leden van de Raad van State komen ter plaatse poolshoogte nemen alvorens uitspraak te doen. Rijkswaterstaat dient een ander plan op te stellen.
	Ook het plan van de gemeente Willemstad om een torenhoog hotel bij de werkhaven te bouwen stuit op bezwaar van velen en wordt door de Raad van State in 2000 afgewezen.
1996/1997	Grote restauratie van de Koepelkerk.
1997 1 jan.	Willemstad houdt op te bestaan als zelfstandige gemeente. De voormalige gemeenten Fijnaart en Heijningen, Klundert, Standdaarbuiten, Willemstad en Zevenbergen vormen nu samen één gemeente, het eerste jaar voorlopig onder de naam gemeente Zevenbergen, daarna gemeente Moerdijk.