Het Arsenaal

Een arsenaal is een bewaarplaats voor allerlei soort van wapentuig en was in elke vesting te vinden. Voor de opslag van kruit werden aparte kruithuizen aangelegd.
In 1590 is er in de rekeningen van mr. metselaar Andries de Rooij al sprake van een arctionaelhuys.
Dit stond aan de Bovenkade/Rozemarijnstraat hoek Voorstraat op de plaats van het tegenwoordige pakhuis. Tevens was daar de hoofdwacht gevestigd.
In 1621-1622 werd aan mr. timmerman Gillis Stierman en aan mr. metselaar Jacob Evenveel een rekening voldaan voor het maken van een bestek van het magazijn dat alhier gemaakt zou worden. Dat magazijn zou dan 's Lands magazijn zijn, zoals het arsenaal meestal werd betiteld. Een 18e eeuwse vermelding van een gevelsteen in het oude arsenaal met het jaartal 1627 erop, bevestigt dat er toen een nieuw arsenaal gebouwd werd. Het stond aan de Benedenkade op de plaats van het huidige arsenaal. De tekening ervan toont een gebouw met een uit baksteen opgetrokken trapgevel, afgewisseld met speklagen in de trant van het uit 1623 daterende Mauritshuis.Het Arsenaal

In 1791 liet prins Willem V de Raad van State weten, dat hij genegen was in de wederopbouw van het arsenaal te Willemstad voor 5/9e in de kosten bij te dragen. Het moet dus hard nodig geweest zijn, daar het oude arsenaal geheel voor rekening van het Land kwam.

Op 3 februari 1792 besloten commissarissen van de Raad van State en gecommitteerden van de Raden en Rekenmeesters van de prins van Oranje tot de bouw van een nieuw arsenaal ter plaatse van het bouwvallige oude. Het zou dezelfde lengte krijgen, maar naar de kant van de wal zoveel worden verbreed als de ernaast staande te slopen houten loods. De totale breedte van het nieuwe gebouw zou omtrent 44 voeten bedragen. Naast het nieuwe arsenaal moest een regenbak komen met een capaciteit van vierhonderd ton water ten behoeve van het garnizoen.
De kosten zouden voor 5/9e ten laste van de prins komen en voor 4/9e van de Raad van State. Ook het onderhoud zou voortaan voor rekening van de prins zijn.
Het ontwerp van gevel en plattegrond was van de hand van de bouwmeester der Oranjes Philip Willem Schonck.
Het toont een indeling in drie beuken met de daarbij horende driedelige gevel. Zijn ontwerp is echter behoorlijk aangepast. De driebeukige begane grond met twee rijen dikke houten staanders werd om praktische redenen veranderd in een tweebeukige, waardoor er ook in plaats van drie maar twee poorten nodig waren. Die poorten werden voorzien van een hardstenen classicistische omlijsting waarop zwarte ornamentschildering. De sluitstenen tonen ter afschrikking een Medusakop met slangen en twee zwaarden omgeven door twee adelaars.

Nadat de vestingstatus van Willemstad in 1926 was opgeheven, bleef het arsenaal nog in gebruik voor opslag van militaire goederen. Eind jaren zestig werd het gebouw door Domeinen verkocht aan de heer F. van Welzenes, die het gewetensvol liet restaureren en er tevens een carillon op aan bracht. Op 19 januari 1973 werd het geheel gerestaureerde Arsenaal feestelijk in gebruik genomen. Het gebouw wordt nu gebruikt voor culturele activiteiten als concerten en exposities evenals voor recepties.