UIT HET DAGBOEK VAN MR. J. VAN WIJNGAARDEN
Deel 8 ( 30-01-1878 t/m 24-11-1881 )
30.1.1878: Vriezend weer en veel sneeuwvermaak op de
Voorstraat.
11.3.1878: Te 7 uur met v.d. Hil naar de sociëteit gegaan
alwaar het vaandel van de muzijkvereeniging werd onthuld en
muzijk gemaakt. Tot half elf gebleven. Het was nogal vol.
***Deze dagboekaantekening roept nogal wat vragen op. Was hier
sprake van een harmonie, waar is het vaandel gebleven, hoe was
de naam van de muziekvereniging? Ook in vorige jaren was in het
dagboek al sprake van een harmonie in Willemstad (zie Ravelyn 5e
jrg nr. 1 ) waar ook het vaandel van de harmonie werd onthuld.
19.4.1878: Er werden in de Zuid Langeweg lichtkogels gebrand
door de Artillerie, waar wij een poosje naar bleven kijken.
18.5.1878: Om 10 uur kwam Adr. Ophorst wien ik het geld van
de Sabina Henrica meestoof uitbetaalde.
19.5.1878: Voordemiddag te kerk. Ds. Loois zei af dat hij een
beroep had naar Heerjansdam.
25.5.1878: Om elf uur met kerkeraad en kerkvoogden en
notabelen een bezoek bij den Ds. gebragt om te verzoeken het
beroep naar Heerjansdam niet aan te nemen.
28.5.1878: Te Rotterdam bij Hanken naar mijn tanden laten
kijken. De volgende dag weer bij J.Hanken geweest die mijn gebit
verbeterd had en er weer inzette.
9.6.1878: Tweemaal te kerk geweest. De Ds. deelde mede dat
hij bedankte voor het beroep naar Heerjansdam.
23.6.1878: Te half elf ging ik met Helbach aar de
aanlegplaats. De Zierikzeesche boot lag aan. Wij bleven bovenop
zitten. Te 12 uur waren wij te Dordt en wandelden naar Ponsen.
Aldaar gedineerd en te 1 uur 52 minuten per spoor vertrokken.
Wij namen een retour 1e klasse naar Parijs voor 34,50. Wij zagen
onderweg veel menschen aan het hooijen al was het Zondag en
waren te half 4 te Brussel. Wij begaven ons naar het Grand Hotel
Gernay digt bij het station du Nord. Wij gingen eerst wandelen
en toen en uur lang in de tramwagen rondgereden. Toen in 't café
De Quatre Nations een glas bier gebruikt en daarna in 't café
Kreisse een glas grok, daarna nog naar het eerstgenoemde café
gegaan alwaar de grok zeer slecht was en daarna naar ons
logement naar bed.
24.6.1878: Lief weer en warm. Te 8 uur met de tramway naar 't
station Du Midi, die ineens doorloopt naar Parijs toe. Te 9 uur
vertrokken wij en waren te 3 uur in Parijs. Het duurde een poos
voordat wij een fiacre kregen, zooveel passagiers waren er. Doch
het lukte toch en wij lieten ons brengen naar het hotel de Saone
(Palais Royal) waar wij een kamer besteld hadden. Na ons te
hebben gewasschen gingen wij in de jardin van het Palais Royal
wandelen alwaar muzijk was. In het café Rotonde een sorbet
gebruikt en daarna gaan dineren in de Rue des Bons Enfants bij
Matte. Het was er tamelijk, niet overvliegend. Toen langs de
magazijnen van de Louvre gewandeld. De Avenue de l'Opera was met
electrisch licht verlicht. Na enige koffijhuizen te hebben
bezocht, gingen wij te 12 uur naar ons logement en te bed.
25.6.1878: Heet weer. Te 7 uur opgestaan en in de Rotonde
ontbeten. Toen naar de Pont Royal en aldaar met een bootje naar
het Champs de Mars gevaren. Te 10 uur werd de tentoonstelling
geopend. Men weet niet waar men het eerst moet kijken. Wij zagen
eerst tuinornamenten, toen de etalage van Spanje, keurig, en tot
12 uur in de Engelsche machinerieën. In de afdeling Weenen waren
prachtige photografieën. In een Russische afdeeling gebruikten
wij koumijs om eens te proeven. Daarna bij Heinekenbier. Het zat
daar vol. Ook liet zich dicht daarbij een klokkenspel horen. Wij
bleven tot 4 uur en toen nog een glaasje curaçao bij Fokkinck
gebruikt hebbend, gingen wij weer met een bootje naar de stad.
Wij gingen in een restauratie in Palais Royal dineren, zeer
goed, en namen vervolgens een rijtuig en reden door het Bois de
Boulogne. Een grote stoet van rijtuigen kwam ons tegen en alles
was prachtig verlicht. Op de Boulevard Italien lieten wij ons
afzetten en bezochten onderscheidene café en gingen toen naar
ons logement.
26.6.1878: Weer in de Rotonde ontbeten.Het was weer zeer
heet. Wij gingen weer meteen met een stoomboot naar de
tentoonstelling. Het was gloeijend heet bij het gebouw, zoodat
wij onze parapluies voor parasols gebruikten. Wij zagen o.a. een
grote blok hout gezaagd uit een boom die180 jaar was toen
Columbus Amerika ontdekte en nu 566 jaar was.. De blok was breed
2,40 meter en de boom was hoog 100 meters. Het was in de
afdeeling Canada. Ook zagen wij eene pyramide een blok goud
verbeeldende, die aldaar was gegraven en die 5 miljard
vertegenwoordigde. Kunstzagerijen in prachtige stalen van alles.
Daarop langs de afdeeling Nederland, die zeer mooi was,
inzonderheid voorwerpen uit Indië. ook een pyramide van
Banka-tin. Eau de Cologne uit Arnhem werd aangeprezen door een
vriendelijke heer. Na tot 1 uur geloopen te hebben gingen wij in
de restauratie van Heineken en glas spuitwater met wijn
gebruiken. Toen weer gewandeld. Veel machinerie gezien. Erg
mooi. Na nog wat te hebben gerust gingen wij onder gloeijende
warmte naar het Trocadero. Aldaar heeft men een frappant
uitzigt. Er is een mooie waterval. En het Trocadero bevat een
museum van oudheden, die wij doorliepen. Wij bleven er tot 4 uur
en gingen toen op een omnibus naar de Louvre en daarna in de 5
Arcades gedineerd (in 't Palais Royal). Niet zoo goed als
gisteren.
Na gegeten te hebben namen wij op een omnibus plaats naar
St.Cloud Het was na den heeten dag aldaar lief om te wandelen en
veel schaduw en zeer lommerrijk. Met den gardien du chauteau een
praatje gemaakt, doch wij mogten er niet op., 't was al laat. Te
9 uur weer met den omnibus vertrokken. Een heer en een dame met
wie wij tegelijk in het spoor zaten toen wij te Parijs kwamen,
waren onze reisgenooten. Hij was kantonregter te Brussel. Te 10½
waren wij weer te Parijs en wandelden de Boulevard des Capucines
en gebruikten daar in de cafés eenige wijn.
27.6.1878: Na in de Rotonde ontbeten te hebben weer per
stoomboot naar de tentoonstelling, Het was een hitte van 80
graden, vermoeijend. Te half 12 hebben wij de trappen beklommen
en een poosje op het balcon gezeten vanwaar men een fraai gezigt
heeft op de tuin en rotspartijen en op het Trocadero. Toen weer
gewandeld en de zalen met beeldhouwwerken en schilderijen
gezien. Ook de Nederlandsche afdeeling gezien. Toen met een
bootje naar de stad gevaren. Het was gloeijend heet. In de stad
gekomen maar dadelijk naar de restauratie van Calvaire en vrij
goed gedineerd. Toen op onze kamers wat gaan rusten en
briefkaart geschreven aan Betje en Cornelia. Te 7 uur een uurtje
gaan rijden langs de Boulevard Italien, Madeleine, Capucine,
Place de la Concorde en terug tot de Boulevard d'Italiens. Daar
verfrissching gebruikt en wat rondgewandeld. 'tWas erg vol. Te
11 ½ gingen wij naar ons logement en naar bed.
28.6.1878: Te 6 uur op en te half 7 gaan ontbijten op de
Place Royale om een omnibus af te wachten. Daar wij er niet gauw
een zagen, namen wij een fiacre naar het station.Aldaar een
retourkaart genomen naar Fontainebleau. Wij waren er te 9 uur.
Eerst een glas melk gebruikt, toen op de markt gaan kijken en in
de kerk geweest en toen een rijtuig genomen voor 10 fr. Eerst
gereden in het bosch van Fontainebleau en de gorges en de rotsen
gezien. Het rijtuig wachtte, terwijl er was uitgespannen. Toen
in 't logement alwaar hij was een glas melk gebruikt en te 11½
weggereden. Nadat wij een eind gereden hadden, verliet ons de
voerman met het rijtuig en moesten wij langs een steenachtige en
rotsige weg loopen tot een zekere hoogte die hij ons aanduidde.
Wij bezochten de grot des brigands, die men ons met een brandend
bosch hout liet zien. De hut die daar altijd had gestaan was
daags te voren afgebrand en nog was er rook. Daarna weggereden
tot het dorp Barbisson, waar een kleine expositie van
schilderijen was; die bezigtigd en toen in de tuin van dat
logement een glas wijn met selserwater gebruikt van 1 – 2. Toen
weggereden. Hij reed zeer hard en het was zeer warm. 'tWas een
mooye weg. Te 2½ waren wij voor het kasteel te Fontainebleau en
bleven een poos in de wachtkamer eer wij het zien mogten. Die
kamer was met rood fluwelen stoelen en canapés. Er was een
groote steenen haard en mooye potten op een kast en een buste.
Toen er eenige personen bijeen waren, kwam een lakei die ons het
geheele paleis liet zien. Ook het vertrek en het tafeltje waarop
Napoleon I de afstand van de regeering teekende. Het was alles
zeer kostelijk en keurig.
Te 4¼ hadden we alles gezien en gingen toen nog eens in de tuin
wandelen. Toen onder een steeds gloeyende warmte naar het
logement en daar goed maar dúúr gedineerd en voor de deur nog
een flesch gedronken.. Toen met de omnibus naar het spoor en te
half 10 waren wij te Parijs en reden op een omnibus naar het
Louvre. Toen in het café de l'Union een glas bier gebruikt en
daarna in een groot koffiehuis digt bij 't Palais Royale nog een
groote Americaine. Ik was zeer moe en te 11 uur gingen wij naar
ons logement en naar bed.
29.6.1878: Weer naar de Pont Royale om in een bootje naar de
tentoonstelling te varen. Het was erg vol en stikwarm. Te 10½
waren wij er. Toen weer eenige afdeeling doorgeloopen en
prachtige photographieën gezien en kunstige klokken. Ook
prachtige damescostumes. Ook prachtige machinerieën, o.a. zien
afdrukken. Wij waren moet van het kijken. Toen nog bij Focking
gegeten onder een glaasje curaçao met bitter en te 5 uur uit het
gebouw vertrokken. De boot was stampvol. te 6½ waren wij te
Parijs en gingen weer bij Chatelain eten, vrij goed. Toen naar
de Rotonde een glas ijs gebruikt. Het begon toen hard te
regenen. De kantonregter uit Brussel zat daar ook met zijne
vrouw die wij nog hebben gesproken. Later wandelden wij nog wat
langs de winkels van 't Palais Royal, bleven bij onze hospes
Lefebre nog wat praten en gingen te 11½ naar bed. (Helbach kreeg
heden brief van zijne mama).
30.6.1878: Smorgens weer veel zonneschijn. Briefkaart aan
Betje geschreven. Na het ontbijt gewandeld door de l'Avenue de
l'Opera tot aan de Madeleinekerk. Aldaar een poosje gebleven
terwijl de mis bediend werd. Toen door de Rue Royale naar de
Champs Elysee en naar het palais de l'industrie gegaan. Zondags
is de schilderijenexpositie gratis. Wij gingen er in en hebben
toen tot 12 uur de zalen doorgewandeld en toen in een tuin die
overdekt is en vol statuen is. In een restauratie jambon en wijn
gebruikt. Niet lekker doch duur. Toen door de Champs Elysee
gewandeld naar de Madeleine en vandaar naar de Printemps, alwaar
ter eere van het nationale feest van heden muzijk gemaakt werd.
Er was een drukte zonder voorbeeld, zoodat men eer niet bij kon
komen. Daarna door eene groote drukte naar onze kamer gewandeld
en aldaar 't Nieuws van den Dag gelezen. Gedineerd bij Chatelain
en daarna een kop koffij gebruikt in de Rotonde. De tuin was
mooi verlicht en er was muzijk. Toen naar de tuin der Tuilerien
gewandeld; stampend vol en vandaar door de l'Avenue de l'Opera
naar een café en aldaar wat gerust. Ik was weer opnieuw
verkouden geworden. Te 12 uur ongeveer gingen wij naar ons
logement en naar bed, omdat wij zoo moede waren,
niettegenstaande het nog erg druk was op straat.
1.7.1878: Weer verkouden. Heet weer! In de Rotonde gaan
ontbijten en toen naar de Halles Centrales gewandeld, alwaar het
zeer uitgestrekt is. Toen op een tramway naar 't Trocadero.
Eerst gezien "Algerie", zeer bezienswaardig zijnde een gepast
gebouw met eene oostersche tuin en springfontein. Toen het
aquarium gezien, zeer merkwaardig. Toen verschillende
houtsoorten gezien, waaronder eene machine om met gaz zaden te
doen ontspruiten. Toen weer een andere afdeling met voorwerpen
van hout gemaakt en de insecten die op het hout azen. Toen boven
naar 't Trocadero gestegen en aldaar wat gegeten. Een heerlijk
en frappant uitzigt op het paleis der tentoonstelling en op de
stad. Toen ook verder de winkels van China en Japan gezien. Het
cristallen vertrek was zoo vol dat wij er niet bij konden komen.
Daarna in de Spaansche restauratie brood, ham en wijn gebruikt.
Zeer duur. Vervolgens over de brug naar het
tentoonstellingsgebouw en aldaar nog eenige zalen doorgelopen en
in de Russische zaal nog een pennehouder gekocht voor 12 francs.
's Avonds nog wat gewandeld en wat op een bank gezeten en
eindelijk door de Rue Vivienne naar ons logement maar eerst in
een café digt bij 't Theatre Francais een grok americaine
gebruikt. Ik was weer erg verkouden geworden.
2.7.1878: Vroeg wakker en "Le Soir" gelezen en laat
opgestaan. Met een omnibus naar de Boulevard Haussman gereden.
Daarna naar de Printemps gewandeld en eenige inkopen gedaan.
Daarna in een fiacre naar de Pont Neuf en aldaar in een magazijn
een surtout van 32 francs gekocht. De knopen moesten nog een
weinig verzet worden, hetgeen gaauw geschied was.
Toen gewandeld naar ons logement om het gekochte af te geven en
toen naar het magazijn van Piver gewandelde en aldaar reukwerk
gekocht. Daarna 2 paar manchetknopen gekocht voor 5 franc.
Daarna op onze kamer gaan zitten en opgetekend wat wij gekocht
hadden. Daarna gewandeld naar het Hotel de Louvre om daar te
dineeren. Het was er prachtig. Het diné begon te 5 uur en was te
7 uur afgeloopen en kostte 8 franc. Toen gaan rondrijden door de
Champs Elysee, langs de Seine tot aan de Trocadero en toen tot
aan het Louvre Aldaar uitgestapt en gewandeld naar de Boulevard
des Italiens en aldaar in een schitterend café tot ruim 11 uur
gebleven. In ons logement gekomen met Lefebre afgerekend en naar
bed gegaan.
3.7.1878: 'sNachts was er weer geweldig muzijk geweest dat
ons lang uit de slaap hield. Te half 6 opgestaan en op onze
kamer ontbeten. Te 6 ¾ met een fiacre naar de gare du Nord
gereden. te 7.20 uur vertrokken wij uit Parijs. Te 1.48 waren
wij te Brussel. Wij gingen met een tramway naar het Grand Hotel
bij het Gare du Nord. Wij hadden dezelfde kamer als de vorige
keer. Eerst ons gewassen en toen onder regen naar het café 1000
Colonnes gewandeld. Aldaar briefkaart aan Betje geschreven en
jujubes gekocht voor 't hoesten. te 4½ gingen wij in 't Grand
Hotel dineren.
't Diné was slecht. Wij gingen op onze kamer wat op ons gemak
zitten en te 7 uur met de tramway naar het park gereden en
aldaar rondgewandeld. Toen naar een café waar 4 billards stonden
en aldaar een glas grok gebruikt.
4.7.1878: Te 8 uur op het station du Nord gegaan en met de
sneltrein waren wij te 9 uur te Antwerpen en spoedig te
Rozendaal, alwaar wij werden gevisiteerd. Dit ging nogal
gemakkelijk. Aldaar een telegram naar Betje gezonden dat ik naar
huis kwam. Te Zwaluw zag ik broer Henri, die toen in onze coupé
kwam en tot Dordt ons gezelschap hield. Te 11 uur waren wij
daar. Helbach reisde door naar Amsterdam, doch ik ging op de
omnibus van Boudier en bleef in dat logement de boot afwachten,
die te 12 uur kwam. Er waren nogal veel passagiers. Het was
nogal onstuimig om afgezet te worden. Betje en Anna stonden
buiten om mij af te halen. Na den eten een schipper bij mij
gehad om zeeprotest op te maken. 'sAvonds met Betje en Anna
gewandeld.
8.7.1878: Hedenmorgen is A.v.d.Hil's vrouw bevallen van een
zoon.
***Op deze datum geboren te Willemstad: Jacob Huibert van den
Hil, zoon van Adam Philippus van den Hil, landeigenaar en van
Anna Maris. Het gezin woonde toen B 46.
20.7.1878: Vrij goed geslapen, maar nadat ik was opgestaan
weer veel pijn in hals en schouderblad. Ik had voor de middag
Dr. de Lange ontboden die mij kruiden in de nek liet leggen.
Nogal pijnlijk geheel den dag.
21.7.1878: Ik had nogal veel pijn in de hals niettegenstaande
de kruidenpappen. sAvons kwam dr. de Lange nog even naar mij
zien. Hij gaf een smeersel en kinapoeders.
27.7.1878: sNachts veel pijn gehad en slecht geslapen. Daar
de pijn nu in mijn bil is geschoten, kan ik mij bijna niet
bewegen. Brief aan broer Henri over mijn rheumatische pijnen.
28.7.1878: Brief van Henri dat hij vandaag zou komen kijken.
Te 12½ kwam Henri met zijn dochter Marie.. Hij was tot Langeweg
gespoord en had een lief rijtuig met flink paard van Kavelaars
gehuurd die hem bragt en tot hedenavond op hem zou wachten. Toen
kwam Helbach visite maken en dr. de Lange kwam ook. Henri had
mij eenige drooge koppen op de bil gezet, dat veel hielp om de
pijn te verminderen.
***"droge koppen zetten" is volgens Van Dale's Groot Woordenboek
door middel van laatkoppen (glazen of metalen koppen) bloed
aftappen. Dr. de Lange was Georg Frederik de Lange,
plattelandsheelmeester en vroedmeester; hij was stadsgeneesheer
te Willemstad.
30.8.1878: (Den haag, op bezoek bij nichtje Cornelia): Wij
reden nog eens naar het Rijnstation alwaar een keurige eerepoort
was opgerigt voor de intogt van Prins Hendrik met zijne jonge
vrouw op morgen. Ook voor het paleis van Prins Hendrik de
reusachtige bloemenruiker wezen zien die wordt opgerigt en nog
andere eerepoorten en monumenten. ook de toebereidselen voor de
illuminatie waren kolossaal.
***Prins Hendrik was een jongere broer van koning Willem III. In
1878 was hij hertrouwd; hij stierf in 1879.
31.8.1878: Om half 12 kwam het rijtuig voor dat Cornelia had
besteld. Gelinck was al bijtijds de deur uitgegaan naar de
kazerne om met zijn manschappen de straten af te zetten. Het
rijtuig was dicht tengevolge van het regenachtige weer en de
raampjes slecht in orde. Wij reden daar met ons 4 mee rond
(Cornelis, Betje, kleine Willem en ik). De straten waren vol met
vlaggen en toebereidselen voor de illuminatie en er was veel
volk op de been. Na veel heen en weer rijden om een goede plaats
te krijgen, gingen wij bij de Kneuterdijk staan dicht bij een
winkel. Daar zagen wij te 1½ uur de stoet passeren. De kap deden
wij toen neer en gingen op de kussens staan en konden toen de
vorstelijke personen vrij goed zien. Vandaar gereden naar de
Lange Voorhout en daar geruime tijd gestaan. Om half tien gingen
Gelinck en ik er maar eens te voet op uit, ieder met een
parapluie gewapend. Op de meeste plaatsen die op de wind lagen
waren weinig lampions aangegaan, doch op andere plaatsen was de
illuminatie mooi, vooral die met gaz. Ook die van de fontein
voldeed zeer goed vooral door het stralende water. Ook de
muziektempel was fraai verlicht en hier en daar was het zoo vol
volk, dat men er met moeite door kon.
6.10.1878: Na den eten te 3 uur met A.v.d.Hil en Helbach naar
Oudenbosch gereden in zijn wagentje. Keetje, zijn dochter, reed
ook mee. Aldaar in de Wildeman uitgespannen en toen met de heer
Hembroek (bij wie ik wat sigaren had gekocht) de nieuw gebouwde
domkerk wezen bezien.
***Met de Domkerk is natuurlijk bedoeld de R.K. Parochiekerk van
de HH Agatha en Barbara. Architect van deze kerk was dr. P.J.H.
Cuypers. Met de bouw ervan is begonnen in oktober 1865; eerst op
14 september 1880 kon de inwijding plaats vinden. De voorgevel
was toen nog niet klaar en is pas in 1892 afgewerkt. De kerk is
bekend vanwege de koepel met bekronende lantaarn. De St. Pieter
te Rome stond er model voor, terwijl de voorgevel aan de kerk
van St. Jan van Lateranen te Rome doet denken. De kerk is in
1912 door paus Pius X tot de rang van basiliek (Basilica Minor)
verheven.
***De heer Hembroek is Johannes L. Hembroek (1825-1896),
exploitant van het bekende kruidenbitter "De Oudenbossche Pop";
hij was een broer van de Willemstadse pastoor B.J. Hembroek, die
in oktober 1871 te Willemstad was overleden.
28.11.1878: 's Morgens kwam v.d. Hil zeggen dat er schelvis
aan de kaai te koop was. Daarop schipper Groen 3 stuks laten
brengen die wij 's middags gegeten hebben. Ze was keurig.
25.12.1878: 1e Kerstdag. "s Nachts had het knap gevroren en
't was mistig. Met Betje te kerk geweest. Na kerktijd Moerman
bij mij gehad en daarna Kruisbeek. Voor laatstgenoemde bij nicht
Vrins een hypotheekacte gepasseerd. Er was een brief met de post
gekomen van L.W. van Dis over de verkoop van het land van de
heer Quarles. Te half 1 kwamen v.d.Hil en Helbach met wien ik
tot 1 uur heb gewandeld. huis gekomen zat de heer H.v.d.Heijde,
onderwijzer te Leiden, bij mij die tot 2 uur bleef en dien ik
vrijdagavond op een sigaar vroeg. Toen nog even gewandeld en
naar ';t schaatsenrijden op de vest wezen zien. Betje ging te 7
uur met de weeshuisdames naar de vrouw van ds. Loois en bleef
daar tot half tien. 's Avonds kastanjes gegeten.
***Henri C. van der Heijden (geboren 4.9.1843) was onderwijzer
geweest aan de openbare lagere school te Willemstad van november
1862 tot april 1867.
28.1.1879: Vroeger gegeten, daar er hedenmiddag harddraverij
op schaatsen zou zijn op de vest.
4.2.1879: Te half 7 kwam nicht Vrins en de dames de Jongh om
met mij mee naar de soiree van de Winter te gaan. Het was zeer
vol in het Oranje koffijhuis. Het was een soiree musicale van 't
muzijk der 6e regiment en voordragten van de Winter. Daarna werd
er gedanst.
***Bram de Winter, een Bredanaar, was reiziger in stro. Hij
kocht dit voor papierfabrieken; hij pachtte ook riet. Deze
handel bracht hem onder de mensen. Niemand van de concurrenten
begreep hoe Bram zo goedkoop kon inkopen. Maar als er ergens de
andere dag een verkoping zou zijn, trok hij 's avonds tevoren
naar de beurs, zoals ze een sociëteit ook wel noemden. Daar
vertelde hij de boeren moppen, leerde ze goocheltoeren enz,
totdat ze zaten te gapen met open monden. Dan sloeg hij zijn
slag en kocht hij duizenden kilo's voor een prikje. Hij noemde
zich "Hollandsche karakterkomiek, eerelid der sociëteit
Philantropiqu, Théatre Alhambra te Antwerpen". In 1884 werd hij
beroepshumorist. Omstreeks de eeuwwisseling kende heel Nederland
Abraham de Winter. Hij was een van de populairste komieken, de
eerste die in het café-chantant en het variététheater de
politiek tot onderwerp koos en dus een voorloper van Wim Kan.
5.2.1879: Met ds. Looi naar 't weeshuis geweest om de
erwtensoep te proeven. Toen met hem nog eenige armen bezocht. Na
gegeten te hebben ging ik met Aartje en nicht Vrins naar 't
schaatsenrijden kijken, doch bij de Landpoort kwam M. den
Hollander mij tegen en verzocht mij bij zijn schoonzoon een
testament te willen maken. Daarop zegels gehaald en naar de weg
van Burgers gewandeld en aldaar testament voor J. Langeweg
opgemaakt. Hij zat op maar hoestte erg en was zwak zoodat hij
het uitzigt had van niet lang te zullen leven.
***Mr. van Wijngaarden had het goed gezien: op 6 februari 1879
overleed Johannes Langeweg, 29 jaar, arbeider, geboren te
Klundert, wonende te Willemstad en gehuwd met Bastiaantje den
Hollander.
9.2.1879: Heden is Aartje jarig. Ik heb haar gisteren bij
Boudewijns een japon laten uitkiezen voor haar verjaardag. Twee
maal te kerk geweest. Ds. Loois deelde de gemeente mee, dat hij
beroepen was te Axel. Met de kerkeraad 's morgens hem na
kerketijd wezen verzoeken om te blijven.
8.3.1879: 's Middags gestoofde leng gegeten, hebbende ik 's
morgens van visscher Groen gekocht voor 1.75.
16.3.1879: Na thee drinken ging ik te half 8 met P. Sonneveld
naar ds. Loois een cadeau brengen van f 153,- om een bonheur du
jour te koopen.
14.4.1879: Te 8 uur werd er brand geklept. Ik reed met den
Burgemeester, A. Sonneveld en J.Schippers naar de hofstede van
P.K. Maris. Toen wij kwamen was het al gebluscht. Het was een
schoorsteenbrand geweest.
22 april 1879: 's Morgens om 8 uur met Cornelis Sonneveld en
zijn zoon Philippus en A.v.d.Hil weggereden om bij de wed.
Ophorst nabij het poortje onder Fijnaart verkooping te houden.
Het was regenachtig en koud, doch er waren veel menschen. 't
Ging nogal duur.
6.5.1879: Om 4 uur kwam Marinus Sonneveld mij spreken over de
verkoop van zijn werf. Ik leende hem nog 100 gulden en schreef
een schuldbekentenis daarvoor.
13.6.1879: Te 7¼ ging ik naar B. Struijk om de werf te veilen
die voor f 3300,- werd ingezet. Aldaar tot 9 uur gebleven.
27.6.1879: Te 4 uur de heer Borkus en zoon bij mij gehad om
de condities van de werf te hooren. Toen nog wat gewandeld. Na
thee drinken ging ik te 7 uur naar het schippershuis. Te 8 uur
begon de verkoop en de werf werd afgemijnd op f 3700,- door den
heer Borkus.
***In het dagblad De Grontwet van 13 juli plaatste J. Borkus
Jac. zn. een advertentie, dat hij zich in Willemstad als
scheepstimmerman had gevestigd. Hij beval zich als zodanig aan
en beloofde "een prompte en civiele bediening" . In het
bevolkingsregister wordt Dirk Borkus (afkomstig van Gouderak)
als scheepstimmerman vermeld; deze was dus de eigenlijke
bedrijfsleider, die namens zijn vader de werf runde.
16.7.1879: 's Morgens kwam de veldwachter mij zeggen dat ik
herkozen was als lid van de raad.
***De raadsleden hadden toen voor zes jaar zitting; om de twee
jaar trad een derde van hen af volgens een opgemaakt rooster. In
19879 waren mr. J. van Wijngaarden en Adr. Timmers aan de beurt
van aftreden; beiden werden herkozen. Toenmaals gold nog het
censuskiesrecht. Het aantal kiezers voor leden van de
gemeenteraad bedroeg 144 of 7 ¾ % van het aantal inwoners.
Slechts 45 kiesgerechtigden (of 31,2%) hadden aan de
verkiezingen deelgenomen.
***De veldwachter die de blijde boodschap kwam brengen was
Willem A. Storm.
5.10.1879: Voordemiddag ter kerk geweest. Er werd een preek
gelezen door de Graaff. Te half 12 even bij mevr. Loois geweest
om over de reis van vanmiddag te spreken. Na koffij drinken heb
ik en Pietje een bord schapensoep gegeten en te 1 uur kwam de
vigilant voor met 1 paard. Wij gingen mevr. Loois afhalen en
reden toen naar Klundert. Te 2 uur waren wij aldaar. Bij Gunning
afgestapt. Te 2½ deed hij zij intree voor een groot gehoor uit
Handelingen 8 vs 5. Na kerktijd bij Gunning thee gedronken en
daarna met een broodje vleesch en een glas wijn. Er waren veel
menschen in de pastorie.
***Gerardus B.R. de Graaff was hoofdonderwijzer aan de openbare
lagere school.
***Dominee Edward Bernard Gunning was tot september 1879
predikant te Waspik. Hij was gehuwd met Aagje Koning. In het
gezin was een huisonderwijzeres (later gouvernante) voor de zes
kinderen.op; 19 december 1883 vertrok het gezin Gunning vanuit
Klundert naar Valburg.
9.12.1879: 's Middags van 3 – 5 vergadering van den kerkeraad
in 't weeshuis tot benoeming van dubbeltallen voor de kerkeraad.
Om 7 uur even bij P.A. de Groot geweest om het geld voor de
lokkenkooi te brengen. Toen bij A. v.d. Hil een sigaar gaan
roken en een grokje gebruikt. De heer N. Eichholz en Houwing
waren er ook.
10.12.1879: Aan 't hoofd was men bezig een Engelsche
tweemaster te trachten door het ijs heen in de haven te slepen.
Toen van A. Timmers pacht van het weeshuis ontvangen en daarna
met haar naar de vest gewandeld waar weer zeer veel
schaatsenrijders waren.
20.12.1879: Voorsmiddags f 100,- aan P.A. de Groot
voorgeschoten voor de lokkeninrigting namens het weeshuis.
29.12.1879: Eens naar de haven wezen kijken waar de schippers
druk bezig waren het ijs te verduwen. Na thee drinken te 7 uur
naar de sociëteit gegaan alwaar de blinde van Oord een concert
gaf op de piano. Er waren ongeveer een 30-tal toehoorders.
17.1.1880: Na den eten gewandeld naar het hoofd alkwaar het
druk was met schepen die zochten binnen te komen door het ijs.
23.1.1880: Glad en hard gevroren.Om 7 uur met A.v.d. Hil naar
de vergadering van het genootschap DVW gegaan,, alwaar het
30-jarig bestaan zou gevierd worden. Ik deed de feestrede,
daarna deden bijdragen Visser, Ranneft, van Hoeven en andere
leden. Het was zeer geanimeerd. Ik bleef tot bij 12 uur.
***DVW was het leesgezelschap "Door Vriendschap Werkzaam" .
28.1.1880: Te 8 ¾ uur met Filippus Sonneveldt in het wagentje
van Sonneveldt met Wout naar den Oudenmolen gereden. Aldaar bij
Backx verkooping gehouden. De inkt bevroor in de pen. 'tWas
anders mooye zonneschijn doch vorst.
26.2.1880: Te 3 uur de begrafenis van C.J. Sonneveld
bijgewoond. Het was een heele lijkstatie. Wij gingen er met 26
achter. Te 4 uur was het afgeloopen. Te 7 uur zou het
vergadering weezen van het genootschap DVW. De heer Friese
(hoofdonderwijzer van de lagere school te Oudenmolen) las een
novelle van Cremer "Het reuske van het dorp". Er was weinig
publiek.
2.3.1880: Om 120 ure in 't weeshuis om de begrafenis van C.
Blanken te bespreken die gisterenmorgen om 2 uur 's nachts is
overleden in den leeftijd van 79 jaar. Te 5 uur kwam de Ds.vrouw
die met Betje nog eens naar 't weeshuis ging om het stoffelijk
overschot van C. Blanken te zien.
***Overleden op 1 maart 1880 Cornelis Blanken Provily, oud 79
jaar, geboren te Willemstad als zoon van Adriana Provily. Het
jaar daarvoor was Cornelis Blanken ter gelegenheid van zijn 78e
verjaardag door het regentencollege van het weeshuis ontvangen
omdat hij toen al 68 jaar de status van weeskind had. Vanaf zijn
10e jaar was Blanken in het weeshuis opgenomen; hij is er ook
overleden. Zijn eigenlijke beroep was kleermaker geweest, maar
hij was in Willemstad vooral bekend als koster van de Ned. herv.
kerk. Zijn nalatenschap (na een leven van hard werken) was niet
eens voldoende om de begrafeniskosten ad f 23,55 te betalen; het
tekort van 61 cent werd door de regenten bijgepast.
3.3.1880: Na den eten te 3 uur naar 't weeshuis gegaan om met
den kerkeraad, regenten en kerkvoogd en notabelen zijn lijk mede
te laatste rustplaats te dragen. Ds. Loois hield een mooie
toespraak bij 't graf. In 't weeshuis nog een kop thee blijven
drinken met de overigen tot 5 uur.
3.4.1880: Te 12 uur naar 't Oranjekoffijhuis en aldaar de
schuur van de gezusters van Gent te koop gehangen. Doch zij werd
opgehouden. Toen met A.v.d.Lind het land van mevr. Brand
verhuurd en met A.v.d.Hil het land van nicht van Wijngaarden en
Vrins. Te 1½ uur was alles afgeloopen. Na den eten kwam J.v. 't
Loon over de verhuring van het land van M.v.d. Gier aan J.
Strootman spreken. Te 3½ reed ik met de heer de Graaff met
A.v.d. Hil in het wagentje met zijn dochtertje naar de hofstede
zijner ouders, daar met zijn vader thee gedronken en toen een
glas wijn gebruikt en een wafel en tot 7½ gebleven.
4.5.1880: Heden is nicht Vrins aangetekend met H.A. van Rijn.
Te half 8 ging ik naar de bruiloftspartij in de sociëteitzaal
bij Wijnen. Er waren er ongeveer 22. Uit ons huis gingen Betje
en ik en Aartje de Lind en Lien de Lint. Luit. Middelbeek, die
er met zijn vrouw en zuster ook was, was ceremoniemeester. Tot
elf uur zaten wij op de kamer van v. Rijn die netjes gemaakt
was. De sociëteitkamer was met een gordijn in tweeën gescheiden.
Het menu was als volgt: croquetten, kalfsfricandeau, ossentong
met Bourgognesaus, getruffeerde kalkoen met appelmoes. Pudding,
zalm met kropsalade, compotes, vruchtendessert. Het duurde zeer
laat en wij eindigden met champagne om half 5 's morgens.
12.5.1880: Na het ontbijt te half elf met C. de Lint naar de
poldervergadering gereden. Zij was druk bezocht want er moest
over een watermachine gestemd worden. Het duurde laat eer de
vergadering was afgeloopen. De machine werd afgestemd.
21 mei 1880: Vandaag niet naar Fijnaart omdat nicht Vrins zou
trouwen. Te elf uur ging ik met Betje en Ploontje er heen. Te
half 12 gingen bruid en bruidegom in het rijtuig van v.d. Hil
naar 't stadhuis. Vrins en vrouw uit Klundert, v. Wermeskerke,
v.d. Hil en ik waren getuigen. Na afloop gingen wij naar de kerk
alwaar het huwelijk door ds. Loois kerkelijk werd ingezegend.
Toen gingen wij nog een kop koffij drinken. Om 2 uur zouden wij
er dineren, Vrins en vrouw uit Klunder6t, Ds. Loois en vrouw,
Ploon, Betje en ik. Te 5 uur ging ik voor de jonggehuwden een
testament passeren en te 6 uur vertrokken zij per rijtuig naar
Rozendaal. De overigen bleven nog een kop thee drinken en gingen
te 8 uur weg. Ik ging toen nog een walletje wandelen.
***21.5.1880 getrouwd te Willemstad: Hendrik A. van Rijn, 24
jaar, architect, geboren te Utrecht met Pieternella Diedrika
Cornelia Vrins, 26 jaar, geboren en wonende te Willemstad,
dochter van Francois Vrins en Maria van Wijngaarden. Later werd
Van Rijn burgemeester van Willemstad.
1 juni 1880: Te 4 uur vergadering van 't weeshuis. Even naar
huis iets halende, kwam J. Maris uit Prinsland met een briefje
van C.W. Maris, dat ik beantwoordde over een bewindvoerder in
den boedel van G. Timmers, alwaar ik met meerderheid van stemmen
tot notaris was gekozen. Vervolgens tot 7 uur in 't weeshuis.
Toen kwam C.D. Knook nog het testament van G. Timmers brengen om
te doen registreren en spreken voor eene advertentie in de
courant van oproeping van crediteuren. Hij bleef tot 10 uur.
Toen met salade gesoupeerd.
***Gerrit Timmers was op 22 mei 1880 overleden. Hij was
landbouwer op boerderij C 54, ongehuwd, en zoon van Adam Timmers
en Adriana Vroon.
8 juni 1880: Paardemarkt. Buijig weer. Nu en dan veel regen,
later verbeterde het weer. Er waren zeer veel paarden, meer dan
ik er ooit had zien markten. Na de eten met Betje en Ploontje
gewandeld tot 5 ure en in een spel gaan zien, dat niet veel
bijzonders was.
22 juni 1880: Te 9 ½ met Ewout Sonneveld naar de hofstee van
G. Timmers mij laten brengen. C. Knook Dzn reed met mij mede. Te
1 uur kwam de kantonregter. Al de erven waren tegenwoordig. Er
was geene overeenstemming en bij eene nieuwe stemming werd in
plaats van mij de notaris Clement met 12 stemmen tot notaris
gekozen.
13 augustus 1880: Om 8 uur kwamen W.W. Maris, A. Timmers en
A. Schippers mij consulteren wegens het overlijden van Apolonia
Schippers, die gisterenavond is gestorven.
***Op 12 augustus 1880 te Willemstad overleden Apolonia
Schippers, oud 67 jaar, ongehuwd, dochter van Andries Schippers
en van Maria van Sliedregt. Zij had lang gewoond op A 5, doch de
laatste jaren op B 17.
1 september 1880: Te 8 uur kwam telegraphisch berigt in de
stad, dat de Koningin van eene princes was bevallen. Er werden
51 schoten gelost voor de middag. 'sAvons met Wermeskerke en
v.d. Hil naar Weijnen gegaan, die illumineerde en aldaar in de
sociëteitszaal een flesch wijn gedronken. Het was er vol maar
drukkend warm.
***Op 31 augustus 1880 is in het paleis Noordeinde te 's
Gravenhage geboren prinses Wilhelmina Helena Paulina Maria,
dochter van koning Willem III en koningin Emma, prinses van
Waldeck Pyrmont. Bij haar geboorte leefde nog een zoon van
Willem III, namelijk Alexander, die in 1884 stierf. Wilhelmina
was toen troonopvolgster. Bij haar meerderjarigverklaring werd
zij koningin. Zij regeerde tot 1948. Zij overleed als prinses
Wilhelmina op 28 november 1962.
11 september 1880: Te half 4 overgevaren naar Numansdorp.
Verkamman bragt mij al zeilende in een bootje in een half uur
over en zette mij aan den kant van het fort af. Toen in 10
minuten naar het dorp gewandeld en vandaar in een uur tijds naar
Klaaswaal. Van Rijssel was op weg om mij te halen waar was mij
mis gereden.
16 september 1880: 'sMiddags bij W. Maris geweest om het goud
en zilver van Apl. Schippers op te zenden naar de controleur.
Wegens de zwaarte (1 ½ kg) twee pakketten van gemaakt en
aangetekend per post verzonden.
26 september 1880: Voordemiddag ter kerk geweest. Het was
oogstpreek. De Ds. deelde mede dat hij de beroeping naar
Aalsmeer had aangenomen.
8 oktober 1880: Te 7 uur naar de Hoop, alwaar het huis van
wijlen Apolina Schippers werd verkocht. Het werd afgemijnd voor
1710 gulden door Jacob Schippers.
31 oktober 1880: Voordemiddag werd er niet gepreekt, daar de
Ds. smiddags zijn afscheid zou preken. Wij gingen te 2 uur naar
de kerk. Te 4 ¼ was de kerk uit.
17 januari 1881: sMorgens kwam J. v.d. Hil spreken of wij nog
naar zijn neef Adr. v.d. Hil zouden rijden; daar het weer niet
vrolijk was besloten wij van neen. sMorgens publicatie
geschreven voor de houtverkoop van Boschlust. Van 10 – 12 knapte
het weer op en was het zonneschijn. Daar Aartje van Beekum
schaatsen wilde rijden, gingen wij vroeg eten. na den eten kwam
A.v.d Hil mij nog afhalen daar het weer zo lief was geworden om
naar Adr. v.d. Hil te arren. Wij reden er heen in zijn slee. Er
was veel sneeuw op de weg zoodat het goed voortging. Wij dronken
eerst thee en toen een glas wijn. Daarop de weg opgegaan om de
questie der boomen van nabij te zien. Daarna kwam zijn oudste
dochter en Ploontje Sneep en v.d. Made thuis. Wij bleven tot 8
uur. et weer was in dien tijd beginnen te veranderen, zoodat ik
door en door koud was toen wij te 9 uur thuis kwamen.
12 februari 1881: Om elf uur kwam J. Burgers, wien ik de
pacht betaalde voor L. Hollemans en G.P. Boertjes. Toen kwam
Hendrik Sonneveld mij een brief brengen dat Ds. Barends f 1000,-
aan onze armen had vermaakt.
***Ds. Wilhelmus B. Barends (geb. Giessendam 19.10.1804) was
predikant geweest te Willemstad van 1837 tot 1845; daarna was
hij predikant te Culemburg tot zijn emeritaat in 1858. Zijn
vrouw overleed daar op 2.9.1880. Dominee Barends zelf overleed
vier maanden later.
14 maart 1881: Er was een bijvoegsel bij de Nieuwe
Rotterdamsche Courant, dat de Keizer van Rusland (Tsaar
Alexander II) gisterenmiddag te half 3 door een bom was
doodgeschoten.
7 mei 1881: Hedenmorgen is mijn meid getrouwd met van Eekelen
en heeft dus onze dienst verlaten.
***Gehuwd te Willemstad: Cornelis van Eekelen, 29 jaar,
winkelbediende, geb. te Willemstad, zoon van Teunis van Eekelen
en Grietje de Frel, met Antje van de Berg, 25 jaar, dienstbode,
geb. te Fijnaart, dochter van Andries van de Berg en Geertruid
Kloet.
8 mei 1881: Na koffij drinken ging ik met A. v.d. Hil bij P.
Wigant om hem en zijn bruid te filisiteren. Wij bleven er maar
kort. Te half 1 met Betje op de receptie bij de wed. de jager
geweest om haar dochter als bruid en P. Kole als bruidegom te
filisiteren. Tot half 2 gebleven. Toen soep gegeten. Half 3 te
kerk geweest onder het gehoor van Ds. Calma. Van 5 – 6 uur
gewandeld met A.v.d. Hil. Te 7 uur kwam Lien en van Wermeskerke
en bleven een grokje gebruiken en een boterham met gerookte
elft.
***Ondertrouwd Pieter Adrianus Wigant, 29 jaar, vleeshouwer,
geboren en wonende te Willemstad, z.v. Bastiaan Wigant en Jacoba
Ardon, en Johanna Kruithof, 19 jaar, zonder beroep, geboren en
wonende te Fijnaart, dochter van Gerrit Kruithof en van Adriana
Nijholt. Zij zijn te Willemstad op 19 mei 1881 getrouwd.
***Ondertrouwd Pieter Johannes Kole, 21 jaar, directeur van de
P.T.T., wonende te Woudrichem, zoon van Cornelis J. Kole,
overleden, en van Wilhelmina M.C. Sonneveld, wonende te
Willemstad, met Geertruida Adriana de Jager, 24 jaar, zonder
beroep, geboren en wonende te Willemstad, dochter van Paulus A.
de Jager, overleden, en van Heiltje K. Timmers, wonende te
Willemstad. Dit bruidspaar is op 19 mei 1881 te Willemstad
getrouwd.
***Met Lien wordt bedoeld Lijntje de Lind van Wijngaarden (een
nicht van mr. J. van Wijngaarden), die gehuwd was met Dirk R.
van Wermeskerke, directeur van de P.T.T.
2 juni 1881: sMorgens had ik een stijve nek. Te 9 uur kwam
Ary Dane mij mededeelen dat Jan Dane smorgens was overleden.
sMiddags groote bot gegeten. Heden de deeling G. Post op de post
gedaan met 700 gulden te goede rekening. Ook testament Jan Dane
en aangifte houtverkooping. Na den eten een singeltje gewandeld
en toen nog even bij Lien wezen praten.
***Overleden te Willemstad: Jan Dane, 78 jaar, zonder beroep,
geboren en wonende te Willemstad, weduwnaar van Netje
Groeneveld, zoon van Ary Pieterszn Dane en van Joanna Binon.
28 juni 1881: Brief van Henri dat hij heden bij ons zou
komen,. Te 9 uur naar het raadhuis, alwaar ik met D.C. Punt en
A. Sonneveld als stembureau zitting had. Tot 5 uur gezeten. Wij
hadden goed gedineerd. Lekkere biefstuk, doperwten, bloemkool,
nieuwe aardappelen, aardbeijen etc. Thuis gekomen was Henri
gekomen met zijn dochter Marie. Zij zaten nog aan 't dessert.
Hij had Dirk Wermeskerke ook in een zorgwekkende toestand
bevonden. Na den eten ging hij er nog eens kijken en reed te
half 7 weg in zijn karretje naar Langeweg. Heden was de oude
heer Wermeskerke ook weer gearriveerd, met wie ik sávons nog een
uurtje ging wandelen.
***Van de zeven raadsleden van de gemeente Willemstad traden er
in 1881 twee af, namelijk Gerrit Punt Lzn en Nicolaas Dane. Zij
werden opgevolgd door resp. Arie Jacobus Punt en burgemeester
Cornelis Maris Hz. (de burgemeester was toen ook lid van de
raad). Herkozen werden Arie Sonneveld Pzn en Dirk Punt Czn.
13 augustus 1881: Henri en dr. v.d. Stok gingen te 9 uur naar
Wermeskerke om hem het water af te tappen. De operatie is goed
gelukt. Hij raakte twee emmers kwijt. De oude heer van
Wermeskerke zou weer met de stoomboot vertrekken. Henri vertrok
ook weer met dezelfde boot, die te half 12 aanlag. Ik gaf hem
geld mee voor de procureur Dust om het vonnis vastgoed J. Dane.
21 augustus 1881: Na den eten te 4 uur met v.d. Hil en zijn
kinderen en den ontvanger onder veel regen in de barouchette
gereden naar de Torpedomagazijnen en aldaar de werken die
gemaakt worden bezigtigd.
27 augustus 1881: Om half elf vergadering van Burgr. en weth.
tot verkoop van de mestput. Groenhof kwam het klokje brengen wat
hij had gerepareerd. Te 12 uur naar de sociëteit tot half 2.
Toen even gewandeld. sMiddags kalfskop gegeten. Van 4 – 6 even
gewandeld en na thee drinken nog even gewandeld. sAvons wat
gespeeld.
1 september 1881: Met Ary Dane naar de sociëteit gegaan om
het goed van J. Dane te veilen.
Tot 9 uur aldaar gebleven. Er waren veel menschen.
9 september 1881: Wij vernamen heden uit de courant dat Prins
Frederik gisteren op 84-jarige leeftijd was overleden.
*** Prins Frederik der Nederlanden was in 1797 te Berlijn
geboren als tweede zoon van de latere koning Willem I en van
Wilhelmina van Pruisen. Hij was in 1825 gehuwd met Louise,
prinses van Pruisen (1808-1870); zijn oudste dochter Louise
(1828-1871) was gehuwd met Karel XV, koning van Zeden en
Noorwegen, en zijn jongste dochter Marie (18141-1910) met
Willem, vorst van Wied. Twee zoons waren jong gestorven. Prins
Frederik was sinds 1816 grootmeester van de Orde der
Vrijmetselaars in Nederland en vervulde vele functies in het
leger; hij was tot 1868 als veldmaarschalk in functie gebleven.
Hij was een zeer geziene figuur, die in de moeilijkheden, welke
zich in de koninklijke familie voordeden, meermalen met succes
verzoenend is opgetreden.
18 september 1881: sMorgens had het weer geregend en gewaayd.
Later op den dag een fameuze storm. De haan van de kerketoren
viel naar beneden. Geheel den avond duurde de storm, zoodat wij
pas heel laat naar bed gingen.
***Ook de "Kroniek van een Willemstadse Landman 1881-1929" in de
Brillant in Gouden Delta (dec. 1881) verhaalt van de geweldige
storm van deze dag. De kroniekschrijver Van Sprang was die dag
met zijn vrouw naar de beurs te Fijnaart gereden; zijn vrouw
durfde in verband met de storm niet terug te keren en bleef te
Fijnaart. Van Sprang moest zijn rijtuig onderweg van Fijnaart
naar Willemstad uitspannen vanwege de vele omgewaaide en
uitgerukte bomen die op de dijk terecht waren gekomen. van de
rond zijn boerderij staande Canadese bomen waren er meer dan 50
omgewaaid en deze hadden een geweldige ravage aangericht.
15 oktober 1881: na den eten met v.d. Hil en Bentinck
gewandeld en de verwoestingen en vernielingen gezien van het
geboomte op de wal, dat gisteren door de storm is neergeslagen.
8 november 1881: sNachts had ik erg gehoest. sMorgens bij A.
Schippers drop en brokjes gekocht. Dr. Heller kwam bij mij over
Wermeskerke spreken, waarna ik een half uurtje bij hem ging. Hij
had zoo'n begeerte naar 't gasthuis vervoerd te worden, doch wij
achtten dat hij daarvoor veel te zwak is.
24.11.1881: sMorgens om 7 uur liet men ons zeggen dat Dirk
Wermeskerke stervende was. Ik ging er met Betje dadelijk heen en
vonden hem reeds overleden. Hij is juist 30 jaar en 5 maanden,
dus wel jong overleden. Zijn kindje was 26 dezer maand juist 4
maan¬den. Na het ontbijt ging ik weer naar het postkantoor om
eenige dingen te bespreken en ging toen een 20-tal briefkaarten
schrijven aan vrienden, familie en kennissen. sAvons nog een
half uur bij de familie op het postkantoor geweest. Zij hadden
erge hoofdpijn.
Gewijzigd:
06-03-2013
Beheer website:
Piet Polak
© Heemkundekring "De Willemstad" |
|